پس از افزایش بهای مرغ و تخم مرغ در بازار اجرای طرح ساماندهی مرغ، توسط اتحادیه تعاونی روستایی از ابتدای آذر ماه به اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور واگذار شد.
بر اساس این طرح مقرر شده است نهاده‌های مورد نیاز توسط شرکت پشتیبانی امور دام تأمین شود و اتحادیه موظف است این نهاده‌ها را در اختیار مرغداران طرف قرارداد گذاشته و گوشت مرغ تولید شده آنها را توسط تعاونی مرغداران گوشتی استان‌ها در مکان‌های مشخص عرضه کند.
همزمان طرح تنظیم قیمت مواد پروتئینی نیز از سوی مسئولان وزارت جهاد کشاورزی عملیاتی شد.
این در حالی است که چندی پیش یکی از مسئولان وزارت بازرگانی در اظهار نظری اعلام کرده بود در حال حاضر مسئولیت تنظیم بازار مرغ، تخم مرغ و گوشت بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است، حال آنکه بنا به‌نظر کارشناسان با تعامل دو سویه مسئولان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و بازرگانی که هر کدام به نحوی در تولید، تأمین نهاده‌ها و توزیع محصولات پروتئینی دخالت دارند، وضعیت بازار این محصولات بهبود می یابد.
با وجود اظهار نظر مثبت برخی دست‌اندرکاران بخش کشاورزی برای بهبود بازار و اجرایی شدن طرح تنظیم بازار مواد پروتئینی، عده‌ای بر این باورند که این طرح خود منجر به بروز نابسامانی در بازار محصولات فوق شده است.
چنانچه بنا به گفته مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن از آذر ماه سال 1385 تا شهریور 1386 به‌طور متوسط ماهانه 2/3 میلیون قطعه جوجه تخم‌گذار در کشور تولید شده است، اما بعد از اجرای طرح ساماندهی گوشت مرغ و تخم‌مرغ، با حذف گله‌های مرغ تخم‌گذار، نابسامانی در این بازار به وجود آمده است.
ناصر نبی پور شیری، بر این باور است که پیش‌بینی تولید تخم مرغ در سال‌جاری 650 تا 680 هزار تن بوده است که با روند قبلی واقعا تولید به این ارقام می‌رسید، اما شرایط کنونی تحقق این رقم را دچار تردید کرده است.
وزیر جهاد کشاورزی، در پاسخ به اینکه وضعیت تولید مرغ با اجرایی شدن طرح ساماندهی آیا به حدی رسیده است که پاسخگوی نیاز مصرف‌کنندگان باشد؟ می‌گوید:از زمان آغاز این طرح مقرر شده است که مرغ از در مرغداری‌ها با قیمت یک هزار و 150 تومان خریداری شود و با قیمت یک هزار و 850 تومان در هر کیلو به دست مصرف‌کنندگان برسد.
این درحالی است که در چند ماه اخیر قیمت مرغ همیشه زیر این قیمت به دست مصرف‌کنندگان رسیده است و از این‌رو تولید برای مرغداران سود آور نبوده است.
با توجه به آنکه هم‌اکنون بهای هر کیلوگرم مرغ حدود یک هزار و 850 تومان است، باید مشکلات ایجاد شده در زمان افزایش تولید مرغ مورد توجه قرار گیرد. در این دوران مشاهده شد که در استان‌های کشور کشتارگاه‌هایی که بخواهند با این ظرفیت کشتار داشته باشند، وجود ندارد و برای حل این مشکل باید جابه‌جایی‌هایی در این زمینه صورت گیرد.
در کنار این موارد باید مشکل کمبود سامانه حمل‌ونقل برای این ظرفیت تولید و بحث نقدینگی نیز به‌طور کامل حل شود.
به گفته محمد رضا اسکندری، باید اذعان کرد به‌رغم تمام مشکلات موجود، تولید روال عادی خود را طی می‌کند.
وی بر این باور است که قیمت مرغ قبل از شروع طرح تنظیم قیمت مواد پروتئینی حدود 2 هزار و 200 تومان بود که با اجرای طرح فوق، قیمت گوشت مرغ به یک هزارو 850 تومان کاهش یافته است؛ یعنی تنظیم بازار مواد پروتئینی هم به نفع تولیدکنندگان شده، هم به سود مصرف‌کنندگان.
وی در زمینه اینکه بهای هر شانه تخم مرغ با افزایش 15 درصدی طبق آمار رسمی بانک مرکزی به 3 هزار تومان رسیده است و به عبارتی بهای هر عدد تخم مرغ به 120 تومان بالغ شده است، با وجود اجرای طرح خرید تخم مرغ علت این افزایش قیمت چه بوده است،
می گوید: متأسفانه از زمان شروع طرح، واحد‌های تولیدکننده با وزارت جهاد همراه نبوده‌اند چنانچه با وجود جلساتی که با آنها داشتیم، تولیدکنندگان، تخم مرغ را به قیمت‌های توافقی به بازار عرضه نکردند، که این امر با توجه به افزایش میزان مصرف در فصول پایانی سال باعث بالا رفتن قیمت تخم مرغ شد.
در این راستا هم‌اکنون در تلاشیم با تولیدکنندگان به توافق برسیم تا در چارچوبی مشخص تولیدات خود را عرضه کنند که این توافق مسلما موجب کاهش قیمت تخم مرغ خواهد شد.
اسکندری درباره اینکه در راستای طرح ساماندهی بازار گوشت مرغ و تخم مرغ، وضعیت ذخیره‌سازی در کشور چگونه شده است، می‌افزاید: هم‌اکنون ماهانه بالغ بر80 میلیون قطعه جوجه‌ریزی در سطح کشور انجام می‌شود که این میزان جوجه‌ریزی تولید را به یک میلیون و 415 هزار تن افزایش می‌دهد، این در حالی است که با اجرای این طرح طی 4 ماه گذشته، بالغ بر 47 هزار تن گوشت مرغ توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور ذخیره سازی شده است.
وی پیش‌بینی می‌کند تا پایان سال جاری بالغ بر865 هزار تن گوشت قرمز، یک میلیون و 415 هزار تن گوشت مرغ و 680 هزار تن تخم مرغ در کشور تولید گردد.به گفته وی، با این حال درصورت لزوم از ذخیره گوشت و مرغ هم استفاده خواهد شد. وزیر جهاد کشاورزی، سیاست وزارتخانه متبوعش را متعادل نگاه داشتن قیمت مواد پروتئینی در طول سال و عرضه گوشت بدون اعمال محدودیت می‌داند.
تأثیر افزایش قیمت نهاده‌ها
بر اساس آمار موجود در آبان ماه امسال حجم جوجه‌ریزی از 2/3 میلیون قطعه به 2/1 میلیون قطعه کاهش پیدا کرده است.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن، در این باره اظهار می‌کند: مرغداران از 20 مهر ماه امسال به بعد مجبور هستند برای تهیه جوجه مرغ تخم‌گذار با پیش‌پرداخت وجه از 20روز قبل به واحد‌های مرغ مادر، جوجه مورد نظرشان را تهیه کنند.
به گفته ناصر نبی پور شیری، فقدان رعایت تعهدات از سوی مسئولان صندوق بیمه باعث افزایش حذف گله‌های مرغ شده است به نحوی که به زودی حدود 6 میلیون قطعه مرغ تخم‌گذار دیگر در استان تهران حذف خواهند شد.
به گفته وی، اگر 70 درصد این مرغ‌ها هم تخم‌گذار باشند، معادل 5 میلیون عدد تخم‌مرغ از گردونه تولید خارج می‌شود که این امر خود کمبود تخم‌مرغ را به‌دنبال خواهد داشت.
قیمت مرغ کاهش می‌یابد
بررسی اعضای کمیسیون اصل 90 مجلس در مورد افزایش قیمت نهاده‌های دامی نشان داده است که قیمت پایه شیر6 درصد و نهاده‌های دامی تا 120 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته‌اند.
این در حالی است که با وجود دخیل بودن عوامل خارجی از جمله افزایش قیمت یورو و بروز خشکسالی در کشورهای اروپایی، اعضای این کمیسیون بر این باورند که با توجه به خودکفایی در تولید گندم و جو نباید عوامل بیرونی، اثر منفی زیادی داشته باشند، از این‌رو باید مسئولان وزارت کشاورزی با تمهیداتی که می‌اندیشند از این روند جلوگیری کنند.
هم‌اکنون با تشکیل کمیته‌ای در این کمیسیون، این موضوع مورد پیگیری جدی قرار گرفته است تا نهایتا برای تصمیم‌گیری نهایی به کمیسیون ارائه شود، چرا که این افزایش قیمت‌ها، مستقیما زمینه‌ساز بالارفتن قیمت نهایی محصولات کشاورزی می‌شود.
در همین زمینه وزیر جهاد کشاورزی می‌گوید: در حالی که سردخانه‌های دولت هیچ وقت بیش از 15 هزار تن مرغ به خود ندیده بودند، امسال بالاترین رقم گوشت مرغ در سردخانه‌ها موجود است، به گونه‌ای که هیچ نگرانی در این باره وجود دارد.به گفته اسکندری، در بهمن ماه قیمت مرغ به کمتر از قیمت کف آن خواهد رسید.
وی بر این باور است که اجرای طرح ساماندهی مرغ باعث ثبات نسبی در قیمت مرغ شده است و اگر تولیدکنندگان تخم مرغ نیز در این طرح به موقع شرکت کرده بودند، افزایش قیمت تخم مرغ رخ نمی‌داد.
وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه اتحادیه تولیدکنندگان تخم مرغ در استان قم قرارداد همکاری با وزارت جهاد کشاورزی در طرح ساماندهی بسته‌اند، اظهار می‌کند: اگر مسئولان 2 استان تهران و قزوین که تولیدکننده عمده این محصول هستند نیز این قرارداد را امضا کنند، مشکل تخم مرغ سریعا حل می‌شود.
به گفته وی، هم‌اکنون 75 درصد تولید تخم مرغ کشور در استان‌های تهران، قم و قزوین صورت می‌گیرد که 36 درصد آن در استان تهران است.
